Een bericht op sociale media trekt mijn aandacht: “ Vermoedelijk is er een poes uit onze wijk dodelijk aangereden. Ze ligt in de platanenstraat ter hoogte van nr 5. Bruinachtig, jong diertje. Ik kon niet stoppen want ik had mijn kleinkinderen in de auto.”
Waarom pakt dit bericht me zo? Omwille van het dode dier? Misschien. Omwille van het verdriet dat nu ongetwijfeld een gezin binnenkomt? Misschien. Maar bovenal is het de laatste zin die niet helemaal juist voelt voor mij. Misschien bedoelde de dame: “ ik was gehaast omdat de kinderen naar school moesten” of “ik kon niet stoppen omdat er geen veilige plaats was”, maar eerder vermoed ik dat ze niet durfde stoppen omdat ze haar kleinkinderen het beeld van de dood wilde besparen.
Net zoals geboorte, staat de dood ver buiten ons dagelijks westers leven. We worden geboren in ziekenhuizen en sterven er vaak ook. In een klinische afgezonderde omgeving. Toch is het belangrijk dat we doorleefd zijn van de dood, van een definitief afscheid dat elk moment kan vallen. Hebben de huisgenoten van de poes ’s ochtends oprecht en met volle liefde afscheid genomen van hun huisvriendje?
Hoe neem jij afscheid van je geliefden, wanneer je ’s ochtends naar je werk vertrekt, wanneer zij ’s middags naar een vriendje fietsen, wanneer ze in de gate van de luchthaven nog eens naar je zwaaien?
Begrijp me niet verkeerd. Het hoeft niet met een dramatische, angstige blik in je ogen, omdat “de grote boze wereld” een bedreiging vormt voor je geliefde! Neen, veeleer pleit ik voor een warm, bewust en liefdevol afscheid. Een afscheid met een dankbaarheid voor wat het leven jullie al gegeven heeft. Een afscheid met een positieve gemoedsrust in je hart. Wat er ook gebeurt, we zijn dankbaar voor wat er geweest is en nog steeds is. Wanneer ik mensen begeleid in hun rouwproces spreken ze vaak hun spijt uit. Spijt voor de dankbaarheid die ze niet uitgesproken hebben, de liefde en genegenheid die ze niet getoond hebben.
Ben jij je bewust van jullie beperkte tijd samen? Ben jij klaar om met een positieve gemoedsrust afscheid te nemen?
Start in dit NU-moment …
5 tips om NU te starten
- Kijk naar je geliefde en voel wat er in je hart gebeurt.
- Zeg dank voor kleine, dagelijkse dingen. Dank je voor de koffie, dank je omdat je de vuilbak hebt buiten gezet, dank je omdat je de avond met me doorbracht, …
- Bevestig je liefde voor elkaar, ook wanneer er een haar in de boter zit.
- Knuffel voor elk afscheid.
- Zeg “ik hou van je “, “ik zie je graag”, of iets wat écht bij jou past
5 tips om mensen te steunen die afscheid namen van een geliefde
- Maak soep. Misschien letterlijk, maar vooral figuurlijk. Bied spontaan praktische hulp aan, ook als ze aangeven dat het “niet nodig” is. Breng eten en vraag nadien NIET of het gesmaakt heeft. De kans bestaat dat ze het niet aangeraakt hebben. Maar als ze het wel deden is je hulp onbetaalbaar geweest. Kinderopvang, de was doen, helpen met administratie, …
- Bel zelf, vraag “hoe gaat het”, wacht, luister.
- Neem ook na enkele weken nog contact op, breng het onderwerp ter sprake. Als mensen erover willen praten zullen ze je dankbaar zijn. Als ze er niet over willen praten, ook. Simpelweg er naar vragen is genoeg. Wel of niet antwoord krijgen is niet belangrijk.
- Zet de mensen in beweging, neem hen mee op een wandeling, een rustige fietstocht, een museumbezoekje, doe dingen die niet te veel tijd en moeite in beslag nemen maar de rouwende wel even “lucht in het hoofd” geeft.
- Als je ziet dat mensen het echt moeilijk hebben, spreek hen aan over professionele hulp. Bv.: iemand toont alleen maar hartverscheurend verdriet en niet anders, of net omgekeerd: ze gedragen zich alsof er niets in hun leven is gebeurd. Dan zijn dat mogelijk signalen dat het rouwen niet vanzelf gaat, dan kunnen interventies bij een rouw- coach helpen om het leed te verzachten en de dankbaarheid terug te brengen.
5 tips voor jezelf, als het afscheid je zwaar valt
- Er is geen stramien, geen regel voor rouwen. Doe wat goed voelt voor jou.
- Wandel, élke dag!
- Hou een praatmomentje met je geliefde. Maak een dagboek, boodschappen-doosje, een fotoboekje, … waar je die dingen die je graag aan je geliefde zou zeggen, in kwijt kan. Maak er iets moois van.
- Aanvaard hulp. Als anderen vragen of ze iets kunnen doen, zeg “ja”. Ook al weet je nog niet precies wat.
- Voelt het afscheid té zwaar? Kom met ons praten, een professioneel contact kan soms veel gewicht van je schouders nemen. Wij brengen je geliefde niet terug, maar kunnen wél helpen om dankbaar naar je mooie herinneringen te kijken.
Ils Van den Weygaert is bedrijfspsychologe en coach. Zij geeft o.a. de training ‘Afscheid, verlies en rouw‘ en begeleidt mensen in hun persoonlijk rouwproces.
