Net omdat communicatie zo belangrijk is, krijgen wij in onze coaching praktijk regelmatig coachees over de vloer die willen werken aan een betere communicatie. Heel vaak worstelen ze met een van de volgende valkuilen:
1. Gedachtendief
“Ik weet wat jij denkt…”, “Je zult waarschijnlijk nu wel denken…”, “Ik denk dat jij denkt…”. Hoe vaak denken we niet in de plaats van de ander? Toch kunnen we nooit weten wat er omgaat in iemands hoofd, tenzij we er echt om vragen.
Hoe kan het beter?
- Breek niet in! Ieder mens heeft recht op eigen gedachten, voorbehouden aan hem alleen. Inbreken in het hoofd van een ander is dus niet toegelaten! Trouwens: hoe vaak vergissen we ons in wat de ander nu echt denkt?
- Vraag maar raak! Indien je wilt weten wat er in het hoofd van de ander omgaat, vraag hem er dan naar. Eenvoudige vragen als: “Wat denk je nu?”, “Hoe zie jij dat?” en “Wat denk jij hierover?”, helpen je meer inzicht te krijgen.
2. Gedachten-TGV
Je kent de situatie wel waarin iemand naar je toekomt en een heel verhaal begint te vertellen. Hij steekt onmiddellijk van wal en wacht niet tot jij klaar bent om hem jouw aandacht te geven. Daardoor heb je dus maar de helft gehoord van wat er gezegd wordt. Of, je hoort wel wat er gezegd wordt, maar na de eerste zin popel je al om te zeggen wat je in gedachten hebt.
Stop! Als je ‘gedachten-TGV’ nog te veel doorraast, dan kan je moeilijk luisteren.
Luisteren is meer dan wachten om te antwoorden. Maak je hoofd eerst leeg en luister echt. Als het een belangrijk gesprek is en je hebt er op dat moment geen tijd voor, zeg dan iets als: “Is het goed dat ik even deze mail afwerk zodat ik me beter kan concentreren op je verhaal?” of: “Wat je me te vertellen hebt, lijkt me heel belangrijk; kunnen we morgenmiddag gaan lunchen om het te bespreken?”
3. Woordendouches
Je zit over iemand die praat en praat. Massa’s woorden vloeien uit zijn mond, en je kunt zijn woordenstroom niet meer volgen. Herkenbaar? Beeld je in dat je onder de douche staat, de kraan volledig open. Kan je nu één enkel druppeltje te pakken krijgen? Waarschijnlijk niet. Als je de kraan zachter zet, dan zie je het water druppel per druppel naar beneden komen en blijkt het wel haalbaar om één druppel op te vangen. Met woorden is dat hetzelfde verhaal. Wees dus waakzaam voor woordendouches!
Ook ‘wegzappen’ is een veel gemaakte communicatiefout. Je staat te popelen om iets te vertellen, maar voor je het weet ben je ‘gezapt’ naar een ander onderwerp of verlies je je in details.
Hoe kan het beter?
- Kies zorgvuldig je woorden en praat rustig. Korte zinnen zijn duidelijker voor je gesprekspartner. Bouw rustpauzes in, stiltes zijn belangrijk in elk gesprek. En vergeet vooral niet te ademen!
- Wijk niet teveel af van het onderwerp. Schrijf desnoods een woord op. Zo kan je steeds terugkoppelen naar de essentie van het gesprek en hou je het duidelijk voor je gesprekspartner.
4. Andere golflengte
Je gebruikt dezelfde woorden als je gesprekspartner, maar jullie blijken ze anders te interpreteren. Je denkt hetzelfde onderwerp te behandelen, maar een verschillende invulling ervan zorgt voor misverstanden. Heel vaak zit er ‘ruis’ op onze communicatie.
Hoe vind je de juiste golflengte?
- Connecteer eerst met jezelf. Wat is belangrijk voor jou? Wat is jouw golflengte vandaag? Dit kan op vele manieren: even focussen op je ademhaling, je ogen sluiten, letterlijk een luchtje scheppen in de buitenlucht, …
- Zet je ‘voor-oordelen’ opzij. Je hebt niet enkel vooroordelen over bepaalde mensen of situaties, je oordeelt ook vaak over jezelf. Het is een kunst om tijdens een gesprek niet te oordelen en echt te luisteren naar wat de ander te zeggen heeft.
- Stel open vragen. Dit zijn vragen waarop je verschillende antwoorden kunt geven, behalve ja of nee. Vragen die beginnen met wat, waarmee, wanneer, wie… Zo zal je meer, maar vooral ook de juiste informatie vergaren.
- Let op je lichaamstaal. Ongeveer 60% van onze communicatie verloopt via ons lichaam, 30% door middel van intonatie en andere geluiden (ehum, aha, mmmm…) en slechts 10% effectief via woorden (Steven Covey). Streng gekruiste armen zouden kunnen wijzen op gebrek aan interesse, of dat je je wil beschermen en onzeker bent. Kijk je de ander in de ogen als je communiceert of kijk je steeds weg? Wat je ook doet met je lichaam, weet dat dit een impact heeft op je communicatie, meer dan je denkt!
- Hou rekening met de setting waarin je communiceert. In een zakelijke omgeving zal je communicatie anders aanvoelen dan tijdens een babbel met een vriend.
Onze kijk op Communicatie met anderen
Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen communicatie en dus niet voor de communicatie van de ander. Weet wel dat jouw communicatie een grote impact heeft op je omgeving en dat de reactie die je krijgt een gevolg is van wat je zelf zegt of doet.
Je kunt te allen tijde jouw communicatie verbeteren en bijsturen, net als je gedachten. Als coaches met jarenlange ervaring zagen wij hiervan al prachtige voorbeelden. En ook al denk je dat het je vandaag niet lukt, blijf oefenen! Je zult merken dat je bewust kunt kiezen voor bepaalde gedachten. Dit heeft gegarandeerd een positieve impact op je communicatie!
Coach jezelf:
- Laat anderen niet inbreken in jouw hoofd en zorg er ook voor dat jij niet inbreekt in het hoofd van anderen.
- Weet dat je nooit kunt denken wat de ander denkt.
- Vraag de ander wat hij/zij denkt als je het echt wilt weten.
- Als je echt wilt luisteren, zet dan alle andere gedachten aan de kant.
- Kies je woorden zorgvuldig, ze hebben een impact op anderen.
- Ben je in gesprek, wijk dan niet af van het onderwerp.
- Zoek connectie met de ander voor je een gesprek begint.
- Je lichaam zegt vaak meer dan woorden, let een keertje bewust op je lichaamstaal.
- Houd rekening met de omgeving waarin je communiceert en pas je manier van communiceren aan.
Wil je nog meer communicatietips, voor jezelf of je team? We bespreken graag de mogelijkheden met jou: